Nieuwkoopse plassen: verrassend mooi

Kanotocht Nieuwkoopse plassen, 7 augustus 2005

Ik ken het gebied van de Nieuwkoopse plassen van lang geleden.
Ik heb er gefietst, geschaatst en ook gepeddeld. Maar tijden de toertocht in augustus heeft het me toch weer verrast hoe mooi dit gebied is. Kleinschalig, afwisselend, heel toegankelijk en eigenlijk heel dichtbij. Een aanrader!

Drie vrouw en twee man sterk reden we op zondagmorgen 7 augustus naar Noorden voor een toertocht op de Nieuwkoopse plassen. Vanaf het clubhuis ben je er via Breukelen en Woerdense Verlaat in ongeveer een half uur. We vonden een goede instapplek vlak naast de kerk van Noorden, recht tegenover een café en een ruime parkeerplaats. Daar is ook de opstapplaats voor Het Zonneveer, een open boot met een dak van zonnecollectoren. In de zomer onderhoudt die een veerdienst voor fietsers en voetgangers tussen Noorden en De Meije, aan de zuidkant van de plas.

Ingeborn had de leiding en voerde ons via een rechte vaart zuidwaarts naar het startpunt van de route. In het plassengebied zijn enkele gemarkeerde kanoroutes. Wij volgden de rode route en zouden later een stuk van de gele route oppikken. We voeren door een soort trekgatengebied, maar dan veel groter en ook gevarieerder dan bij de club. Soms langs dicht gebroeide oevers, dan weer langs uitgestrekte rietlanden of langs weilanden.

De Nieuwkoopse Plassen bestaan behalve uit twee wat grotere meren, uit een veengebied met een dicht netwerk van kleine vaartjes. Het gebied is eigendom van de Vereniging Natuurmonumenten. Je mag niet overal varen; veel zijvaarten zijn afgesloten met drijfbalken. In het veengebied van de Nieuwkoopse plassen wordt nog steeds op een bedrijfsmatig schaal riet gesneden, dat vooral gebruikt wordt voor dakbedekking. Onderweg passeerden we verschillende schuiten van rietsnijders en de rietcultuur heeft een zichtbare invloed op het beheer van het gebied.

We drinken koffie op een van de aangelegde uitstapplaatsen. De veengrond is erg drassig en veert met iedere stap. En ja hoor, net als we lekker zitten krijgen we de eerste fikse regenbui over ons heen. De vorige avond had het weerbericht weinig goeds voorspeld: harde wind, onweer, regen en hagelbuien. Voor een enkeling aanleiding om Ingeborn ongerust te bellen ‘of het wel verantwoord was’ en af te zeggen. In de beschutting van de trekgaten hebben we niet veel last van de wind, maar op het open deel van de plas staat een stevige bries. Ingeborn geeft duidelijke instructies: iedereen moet jacks, spatzeilen en alles wat verder nodig is in orde hebben voor we het open water opgaan. We steken over naar het dorp Nieuwkoop. De plas is niet zo breed en de noordoever biedt weer goede beschutting.

Die kant van het plassengebied is de bewoonde wereld en heel anders van karakter dan het trekgatengebied. Veel landjes en steigers zijn privé-terrein. Aan de rand van het dorp Nieuwkoop vinden we een openbare steiger waar we kunnen aanleggen. Hoog tijd, want een paar mensen beginnen toch wel moe te worden. Nét als we zitten worden we weer op een regenbui getrakteerd. Maar de stemming blijft uitstekend.
Onder de beschutte oever varen we richting Noorden en steken het laatste stukje plas weer over om opnieuw in de trekgaten te komen en de kanoroute op te pikken. Het laatste traject voert door een prachtig kronkelende vaart terug naar de kerk.

Wat maakte deze tocht zo mooi? De prachtige luchten, soms dreigend met grote wolkenpartijen, die even later weer opentrekken. De afwisseling van het beschut varen in de trekgaten en de open stukken plas, waar je even stevig tegen de wind in moet werken. De goede sfeer in een clubje van vijf meer en minder ervaren kanoërs.

Wat mij aanspreekt is de kleinschaligheid en de gevarieerdheid van dit plassen- en veengebied. En dat het nog steeds wordt vormgegeven door de rietteelt die hier van oudsher altijd al werd uitgeoefend. Je kunt eindeloos rondzwerven in trekgaten en besloten vaartjes, maar je steekt ook heel makkelijk over naar Nieuwkoop of Noorden om even aan te leggen, boodschappen te doen of de kroeg in te duiken. Het gebied leent zich uitstekend voor meerdaagse tochten. Vanaf Woerden is het via de Grecht te bereiken. Je moet dan de sluisjes bij Woerdense Verlaat en Slikkendam passeren. Via de zuidwestpunt van de plassen kun je via een sluisje naar Zwammerdam en de Oude Rijn. Een kleinere rondtocht is mogelijk via de Nieuwkoopse plassen en terug langs de Meije. Er is een Kanocamping in Noorden en langs de Meije (zuidwestkant).
Het geheim van Nieuwkoop (volgens de website van de VVV Nieuwkoop):”In Nieuwkoop kom je niet zomaar. Je moet er echt naar toe. Het ligt een beetje verscholen aan de Nieuwkoopse Plassen, stiekem, mooi te wezen. Wie Nieuwkoop heeft gevonden blijft er, of komt er steeds weer terug. Nieuwkoop kent, zo zegt men, geen bezoekers, enkel liefhebbers.”

Voor meer informatie zie: www.vvv-nieuwkoop.nl en de website van de Nieuwkoopse Kanoclub "de Vliet" http://www.kcdevliet.nl/ of google Nieuwkoop. In het UKC toer-archief zijn de kaartjes te vinden met de routes die we gebruikt hebben voor deze toertocht.